انواع لجستیک و ویژگی‌های آن‌ها

لجستیک را می‌توان یکی از مهم‌ترین مفاهیم در کسب‌وکارهای سنتی و امروزی دانست. چرا که بدون لجستیک مناسب امکان پیاده‌سازی ایده‌های مختلف و گسترش کسب‌وکار مورد نظر وجود ندارد. همچنین درصد زیادی از رضایت مشتریان، سودآوری کسب‌وکار و موفقیت زنجیره تامین به کیفیت و سرعت لجستیک بستگی دارد. لجستیک انواع مختلفی دارد که لجستیک فروش یکی از مشهورترین آن‌ها است. انواع لجستیک ممکن است در یک کسب‌وکار دیده شوند اما تفاوت‌های بسیار زیادی با یکدیگر دارند. در این مطلب از هلدینگ فاخر با انواع لجستیک، مزایا و کاربردهای هر یک از آن‌ها آشنا می‌شویم.

لجستیک؛ مدیریت فرایندهای حمل‌ونقل در کسب‌وکارها

قبل از این که به سراغ معرفی انواع لجستیک برویم، باید در ابتدا با این مفهوم بسیار مهم آشنا شویم. به‌طور کلی به مدیریت فرایندهای حمل‌ونقل در تمام کسب‌وکارها لجستیک گفته می‌شود. حال باید گفت که مفهوم لجستیک در هر کسب‌وکار می‌تواند متفاوت باشد. همچنین لجستیک در حوزه‌های مختلف نیز معنای متفاوتی دارد. برای مثال لجستیک در یک شرکت تولیدکننده خودرو به معنای مدیریت فرایند تأمین قطعات و مواد اولیه برای ساخت خودرو و سپس انتقال آن برای فروش به مشتری است.

از طرف دیگر لجستیک در زمینه نظامی به معنای تامین سوخت، غذا و مهمات برای نیروهای نظامی خارج از مرکز فرماندهی است. به دلیل همین تنوع معنا، لجستیک انواع مختلفی دارد. اما باید گفت که در کسب‌وکارهای مدرن می‌توان لجستیک را در یک محدوده مشخص و تقریبا مشابه تعریف کرد. چرا که طی سال‌های اخیر و با ظهور تکنولوژی‌هایی مانند اینترنت اشیا، لجستیک به سمت هوشمند شدن رفته است و دیگر شکل کلاسیک آن در کسب‌وکارهای امروزی کاربرد ندارد.

استفاده از لجستیک هوشمند در کسب‌وکارهای آنلاین مزایای زیادی مانند صرفه‌جویی در هزینه، افزایش ایمنی و افزایش راندمان دارد. به همین خاطر اگر کسب‌وکار مدرنی دارید، می‌توانید از خدمات شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ فاخر در زمینه لجستیک استفاده کنید. همچنین هلدینگ فاخر به‌صورت مستمر از ایده‌های کاربردی در زمینه هوشمندسازی لجستیک حمایت می‌کند و اگر شما کسب‌وکاری در این زمینه دارید نیز می‌توانید از هلدینگ فاخر، حمایت دریافت کنید.

با انواع لجستیک آشنا شوید

به‌طور کلی انواع لجستیک را می‌توان در شش گروه دسته‌بندی کرد. این شش گروه عبارت‌اند از لجستیک تهیه و تدارکات، تولید، فروش، تجاری یا کسب‌وکار، بازیابی و بازیافت. برخی از کسب‌وکارها تنها از برخی انواع لجستیک استفاده می‌کنند و در برخی دیگر نیز هر شش گروه لجستیک کاربرد دارند. به همین خاطر شما باید با انواع لجستیک آشنایی داشته باشید تا بتوانید بهترین مدل آن را برای کسب‌وکار خود انتخاب کنید. در ادامه با انواع لجستیک، کاربردها و مزایای هر یک از آن‌ها آشنا می‌شویم.

تهیه و تدارکات؛ یکی از انواع کلاسیک لجستیک

لجستیک تدارکات معمولاً با واژه (Freight) بار انبوه و گمرک گره خورده است. کارخانه‌های تولیدکننده کالا، برای تولید به قطعات و مواد اولیه مختلفی نیاز است. حال اگر این قطعات و مواد اولیه در زمان مناسب به خط تولید نرسند، تولید کارخانه با تاخیر مواجه می‌شود. لجستیک تهیه و تدارکات یکی از مهم‌ترین انواع لجستیک است که در آن طی یک فرایند کاملا برنامه‌ریزی شده، مواد اولیه و قطعات مورد نیاز برای خطوط تولید از تامین‌کنندگان مختلف دریافت می‌شود.

برای مثال تصور کنید که یک شرکت خودروسازی قصد تولید یک خودرو را دارد. بسیاری از قطعات خودرو مانند ورق‌های فولادی در کارخانه اصلی تولید نمی‌شوند و باید از یک کارخانه فولادسازی به شرکت خودروسازی منتقل شوند. فرایند انتقال فولاد و دیگر قطعات به کارخانه خودروسازی، همان لجستیک تهیه و تدارکات به‌شمار می‌آید.

لجستیک تولید

لجستیک تولید در واقع بعد از لجستیک تهیه و تدارکات قرار می‌گیرد. در واقع به فرایند مدیریت جابه‌جایی قطعات و محصولات تولیدشده در یک کارخانه و بسته‌بندی آن‌ها، لجستیک تولید گفته می‌شود. به‌طور کلی تمام فرایند تولید یک محصول در یک کارخانه را می‌توان در دسته‌بندی لجستیک تولید قرار داد که یکی از مهم‌ترین انواع لجستیک به‌شمار می‌آید. چرا که بدون مدیریت اصولی حمل‌ونقل در کسب‌وکارها، محصول تولیدی نمی‌تواند به‌موقع از خط تولید خارج شود. باید اشاره کرد که لجستیک تولید تنها در کارخانه‌ها کاربرد ندارد و می‌توان از آن‌ در انواع کسب‌وکارهای دیگر نیز استفاده کرد.

لجستیک فروش؛ از مشهورترین انواع لجستیک

در بیشتر مباحث آموزش و در سطح عامیانه، لجستیک مورد بحث، لجستیک فروش است. چرا که بیشتر افراد به حمل‌ونقل خارج از کسب‌وکار، لقب لجستیک می‌دهند. درصورتی‌که فروش نیز یکی از انواع لجستیک به‌شمار می‌آید. در کسب‌وکارهای سنتی، لجستیک فروش به معنای فرایند تحویل کالا از کارخانه و جابه‌جایی آن به سمت مشتریان یا مراکز خرده‌فروشی بوده است، اما در کسب‌وکارهای مدرن، مفهوم لجستیک فروش به‌طور کلی تغییر کرده است. برای مثال در یک کسب‌وکار آنلاین، لجستیک فروش به معنای بسته‌بندی کالا، آماده‌سازی و ارسال آن برای مشتری به‌صورت مستقیم می‌باشد.

باید اشاره کرد که مقداری از این فرایند در لجستیک تهیه و تدارک طی شده است.  شرکت ایفا از شرکت‌های زیر مجموعه هلدینگ فاخر است که تمامی  خدمات سفارش گردانی را از صفر تا صد انجام می‌دهد. جمع‌آوری و حمل بار از تامین‌کنندگان مختلف به انبار فروشگاه، دسته‌بندی، انبارداری و نگهداری کالا در شرایط استاندارد و ایمن، آماده‌سازی و بسته‌بندی مناسب و متناسب با خواسته مشتری، مدیریت ارسال کالا با چندین پیمانکار یا تحویل بار به باربری‌ها و نهایتا مرجوعی کالا بسیار دشوار و همینطور هزینه‌بر است، ایفا تمامی این فرایندها را مدیریت و اجرا می‌کند.

لجستیک تجاری یا کسب‌وکار؛ از مهم‌ترین انواع لجستیک

لجستیک تجاری یا کسب‌وکار را می‌توان یکی از مهم‌ترین و کامل‌ترین انواع لجستیک دانست. چرا که بسیاری از انواع دیگر لجستیک را شامل می‌شود و می‌توان با استفاده از آن، تمام فرایندهای حمل‌ونقل و جابه‌جایی در یک کسب‌وکار را مدیریت کرد.

برای مثال در لجستیک تجاری، ورود و خروج کالاها، نیازهای کسب‌وکار، تخمین مواد اولیه مورد نیاز، بررسی تعداد وسایل حمل‌ونقل و بسیاری از موارد دیگر مدیریت می‌شود.

لجستیک بازیابی و بازیافت

یکی دیگر از انواع لجستیک که در برخی از کسب‌وکارها اهمیت بسیار زیادی دارد، لجستیک بازیابی و بازیافت است. در این فرایند، کالاهای مصرف‌شده توسط سیستم حمل‌ونقل کسب‌وکار از مشتریان دریافت و به شرکت ارسال می‌شوند. یکی از بهترین مثال‌ها برای لجستیک بازاریابی و بازیافت، شرکت‌های لبنیات هستند. زمانی که برخی از محصولات این شرکت‌ها، منقضی می‌شوند، این محصولات را از سطح خرده‌فروشی‌ها جمع‌آوری کرده و سپس در فرایند بازیافت، با محصولات مورد نظر، محصولاتی جدید تولید می‌کند. باید اشاره کرد که لجستیک بازیابی و بازیافت دو لجستیک جدا هستند اما می‌توان آن‌ها را در یک دسته‌بندی قرار داد.

هلدینگ فاخر؛ حامی اصلی کسب‌وکارهای فعال در حوزه لجستیک

لجستیک با مفهوم کلاسیک، دیگر برای کسب‌وکارهای امروزی سودآوری مناسبی ندارد. به همین خاطر هوشمندسازی انواع لجستیک باید در اولویت کسب‌وکارهایی قرار بگیرد که می‌خواهند همواره از رقبای خود یک گام جلوتر باشند. هلدینگ فاخر، با تکیه بر بیش از نیم قرن تجربه در صنعت پست و لجستیک و تجارت الکترونیکی، همواره به دنبال راه‌اندازی و حمایت کسب و کارهایی در این صنایع است؛ تا بتواند با مشارکت در توسعه اکوسیستم صنعت پست و لجستیک و تجارت الکترونیکی بازاری حرفه‌ای‌تر، رقابتی و با کیفیت‌تر را خلق کند.

اهمیت لجستیک هوشمند در عصر مدرن

لجستیک هوشمند باعث بهبود شرایط کسب‌وکارهای مدرن می‌شود

بنابر گزارش سایت  Aim Education، از سال 2020، شرکت‌های فعال در حوزه ارائه خدمات پستی با افزایش تقاضای شدیدی برای خدمات رو‌به‌رو شدند. زیرا کسب‌وکارهای فروش آنلاین کالا، به خدمات پستی بسیار بیشتری نیاز داشتند و از طرف دیگر، تعداد سفارشات آنلاین نیز به‌شدت افزایش پیدا کرد. این موضوع باعث افزایش فشار بر شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پستی شد. در بسیاری از موارد، تحویل کالاها با تاخیر مواجه می‌شدند و یا ناوگان‌های حمل‌ونقل بهره‌وری لازم را نداشتند. کسب‌وکارهای امروزی برای رفع این چالش‌ها به سراغ لجستیک هوشمند رفته‌اند. در ادامه مطلب، با لجستیک هوشمند و اهمیت آن در عصر مدرن آشنا می‌شویم.

لجستیک هوشمند؛ لازمه فعالیت در دوران پساکرونا

در حال حاضر، شرکت‌های فعال در زمینه ارائه خدمات پستی دیگر نمی‌توانند نگاه گذشته و یا سنتی را نسبت به لجستیک داشته باشند، چرا که میزان تقاضا برای استفاده از این خدمات توسط کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان در دوران پساکرونا به‌شدت افزایش پیدا کرده و عادات رفتار مشتری نیز تغییرات بسیاری داشته است. درواقع در عصر مدرن، لجستیک هوشمند به‌عنوان یک مزیت رقابتی شناخته می‌شود که می‌تواند شرایط یک کسب‌وکار را به‌طور کلی تغییر دهد. لجستیک هوشمند شامل استفاده از فناوری‌های مقیاس‌پذیر، انعطاف‌پذیر و آینده‌گرا مانند اینترنت اشیا و ابزارهای دیگر می‌شود.

با استفاده از لجستیک هوشمند، تمام اجزای زنجیره تامین کالا در کسب‌وکارها به یکدیگر متصل می‌شوند. در نتیجه نظارت روی اجزای زنجیره تامین بسیار آسان‌تر خواهد شد. دقیقا به همین خاطر است که بسیاری از کسب‌وکارهای مدرن در دنیای امروز به سراغ پیاده‌سازی لجستیک هوشمند رفته‌اند.

مثال‌هایی از پیاده‌سازی لجستیک هوشمند در عصر مدرن

برای درک بهتر لجستیک هوشمند، خوب است که به سراغ برخی از شرکت‌هایی برویم که در عصر مدرن از آن در ارائه خدمات خود استفاده کرده‌اند. در حال حاضر شرکت‌های بسیار زیادی در سراسر دنیا از لجستیک هوشمند استفاده می‌کنند که کمپانی‌های DHL و کارفور  (Carrefour) از مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌آیند. با فرایند پیاده‌سازی لجستیک هوشمند در این کمپانی‌ها آشنا می‌شویم:

•  کمپانی DHL: 

این کمپانی با تعبیه انواع سنسورهای هوشمند در کامیون‌های باری خود توانسته به اطلاعات زنده بسیار زیادی دست پیدا کند. برای مثال، دقیقا مشخص است که یک کامیون باری کمپانی DHL در کدام خیابان در حال حرکت است، دمای محفظه بار درون آن چقدر می‌باشد و چه زمانی و با چه سرعتی به مقصد می‌رسد. این کار با استفاده از لجستیک هوشمند و ابزارهایی مانند اینترنت اشیا انجام شده است.

• کارفور:

کارفور به‌عنوان یک خرده‌فروش اروپایی، از بلاک چین برای ردیابی محصولات خود استفاده می‌کند. با استفاده از این فناوری، شرکت کاهش موجودی را ردیابی و از اتلاف هزینه‌ها و زمان جلوگیری می‌کند.

اهمیت لجستیک هوشمند 

همان‌طور که اشاره شد، افزایش تقاضا برای خدمات پستی، افزایش سفارشات آنلاین و وجود چالش‌های بزرگ در زنجیره تامین و فرایند ارسال مرسولات پستی، همه باعث شده‌اند که لجستیک هوشمند در عصر مدرن و کسب‌وکارهای امروزی اهمیت بسیار زیادی پیدا کند. درواقع این لجستیک هوشمند است که می‌تواند آینده بسیاری از کسب‌وکارهای فعال در حوزه ارائه خدمات پستی را رقم بزند. در ادامه با برخی از مهم‌ترین دلایل اهمیت لجستیک هوشمند در عصر مدرن آشنا می‌شویم.

1.کاهش هزینه‌ها

بسیاری از کسب‌وکارهای فعال در حوزه خدمات پستی یا فروش آنلاین کالا با استفاده از لجستیک هوشمند می‌توانند مزایای رقابتی بسیار زیادی به دست آورند. برای مثال، قابلیت ردیابی یک محموله به‌صورت پیوسته و در زمان واقعی (Real Time) یک قابلیت ارزشمند به‌شمار می‌آید که به شرکت‌های حوزه پست و لجستیک این امکان را می‌دهد تا هزینه‌های خود را به‌شدت کاهش دهند. چرا که اطلاع از محل محموله و وضعیت تحویل آن، امکان برنامه‌ریزی برای تحویل در موعد مقرر را فراهم می‌کند.

برای این کار از تراشه‌های ردیابی GPS روی ناوگان حمل‌ونقل استفاده می‌شود. مختصات محموله‌ها توسط این تراشه‌ها در بستر اینترنت اشیا به سیستم مرکزی شرکت ارسال می‌شوند. با استفاده از لجستیک هوشمند، برنامه‌ریزی برای حرکت ناوگان حمل‌ونقل آسان‌تر می‌شود. در نتیجه سوخت کم‌تری مصرف شده و هزینه‌های عملیاتی به‌شدت کاهش پیدا می‌کنند.
 

2.افزایش امکان نظارت روی زنجیره تامین

همان‌طور که می‌دانید، زنجیره تامین شامل اجزا و مراحل مختلفی می‌شود. به همین خاطر نظارت دقیق روی زنجیره تامین همواره دشوار بوده است. با پیاده‌سازی لجستیک هوشمند، نظارت روی اجزای زنجیره تامین بسیار آسان‌تر می‌شود. برای مثال، شما می‌توانید به‌صورت زنده موجودی انبار، ناوگان حمل‌ونقل در حال حرکت، مسیرهای در حال تردد و... را مشاهده کنید.

3. کاهش زمان تحویل مرسولات

یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از لجستیک هوشمند، کاهش زمان تحویل مرسولات است. به‌طور کلی استفاده از این نوع لجستیک، بهره‌وری ناوگان حمل‌ونقل و زنجیره تامین کالا را افزایش می‌دهد. در نتیجه تاخیر در تحویل مرسولات به حداقل خواهد رسید. برای مثال، شرکت‌ها برای کاهش زمان تحویل مرسولات خود می‌توانند مسیرهای تردد ناوگان خود را بهینه کنند. اگر تعداد زیادی نقطه تحویل در یک منطقه قرار دارند، با استفاده از لجستیک هوشمند می‌تواند تمام مرسولات این منطقه را تنها با یک کامیون و هدایت راننده برای طی کردن بهترین و کوتاه‌ترین مسیر به مقصد رساند. در نتیجه زمان تحویل و هزینه آن به حداقل خواهد رسید. از طرف دیگر، با استفاده از GPS و اینترنت اشیا می‌توان برنامه‌ریزی بسیار دقیقی برای تحویل کالاها داشت تا تحویل هیچ مرسوله‌ای، با تاخیر مواجه نشود.

4. با لجستیک‌ هوشمند، هزینه‌های واجب پیش رو را پیش‌بینی کنید

خرابی ناوگان حمل‌ونقل می‌تواند ضررهای بسیار سنگینی به شرکت‌های فعال در حوزه پست و لجستیک‌ وارد کند. چرا که در این صورت، تحویل کالاها با تاخیر شدیدی مواجه خواهد شد. درصورتی‌که با استفاده از لجستیک‌ هوشمند، تعمیرات ناوگان حمل‌ونقل کاملا قابل پیش‌بینی خواهد بود. چرا که شما دقیقا می‌دانید ناوگان شما چه مسافتی را پیموده‌ است. همچنین بسیاری از سنسورهای هشداردهنده بر بستر اینترنت اشیا، می‌توانند باعث کاهش احتمال خرابی و پیش‌بینی آسان‌تر تعمیرات شوند.

لجستیک هوشمند زیر ساختی حیاتی

لجستیک هوشمند دیگر به‌عنوان یک فناوری دور از دسترس شناخته نمی‌شود. بلکه در حال حاضر، این نوع از لجستیک را می‌توان یک مزیت رقابتی برای تمام شرکت‌های فعال در حوزه پست، لجستیک و کسب‌وکارهای فروش آنلاین کالا دانست.

ما در هلدینگ فاخر به‌عنوان سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر ، با شناسایی استارت‌آپ‌ها و یا ایده‌های نوآورانه در حوزه‌ پست و لجستیک، تجارت الکترونیک کالا و فناوری‌های فین‌تکی در رسیدن به اهدافشان همراهشان خواهیم بود.