تاثیر تکنولوژی بر آینده صنعت پست
رشد مداوم فناوری‌های دیجیتال برای پیشبرد ارتباطات باعث شده است تا نقش خدمات پستی در مقایسه با سایر بازارهای در حال تحول که با این صنعت هم‌پوشانی دارند، کم رنگ‌تر شود. این وضعیت، چالش‌های متعددی برای زنجیره ارزش پست سنتی ایجاد کرده است. برای تطابق پیدا کردن با این شرایط جدید، اپراتورهای پست باید خدمات ارتباطی پستی را بازتعریف و خدمات دارای ارزش افزوده خود را با سایر مزایای دنیای دیجیتال و کاغذی ترکیب کنند. در این مطلب قصد داریم به بررسی آینده صنعت پست بپردازیم.
تحولات تاریخی صنعت پست
صنعت پست از زمان شروع اقتصاد دیجیتالی در اوایل دهه 1990 با تغییراتی مواجه بوده و پاسخ به این چالش‌ها را می‌توان در سه مرحله مشخص کرد:
- سال‌های 1990 تا 2005: در طی این سال‌ها که از آن‌ها با عنوان دهه بهره‌وری و تنوع نیز یاد می‌شود، تمرکز بر اتوماسیون، ادغام عملیات و بازتعریف مقررات بوده است. این دوره سرآغاز تنوع در خدمات دیجیتال و ثبت اسناد به شمار می‌رود.
- سال‌های 2005 تا 2015: این سال‌ها، استفاده از فناوری دیجیتال به عنوان شالوده صنعت پست شناخته شده است. در طول این مدت، ادامه فرایند اتوماسیون با تاکید بر ایجاد نقاط اتصال دیجیتال بود. این نقاط اتصال می‌بایست هم در اختیار مشتریان و هم تحویل‌دهندگان مرسوله قرار می‌گرفتند. در این دوره، اتصال دریافت‌کننده تحویل دهنده مرسوله، برای نوآوری‌های آینده بسیار مهم تلقی می‌شدند.
- سال 2015 به بعد: از این دوره با نام «دیجیتال به عنوان یک ذهنیت» نیز یاد می‌شود. اکنون فناوری دیجیتال دیگر یک فرآیند جانبی نیست، بلکه برای همه جنبه‌های مدیریت لجستیک و تحویل مرسولات پستی ابزاری ضروری است.
پیش‌بینی تحولات آتی در صنعت پست
مانند بسیاری از صنایع دیگر، در سال‌های اخیر همه‌گیری بیماری کرونا در مدیریت لجستیک به عنوان یک شتاب‌دهنده عمل کرده و باعث شکل‌گیری روندهای خاصی شد که انتظار می‌رود تا پنج سال آینده تثبیت شوند. در ادامه به شرح توسعه میان‌مدت در بهینه‌سازی زیرساخت لجستیکی صنعت پست می‌پردازیم.
نامه و اسناد
در سال‌های اخیر استفاده از نامه‌های فیزیکی کاهش چشمگیری داشته است و اگر چه ممکن است سرعت این نزول کمی کاهش یابد، اما این تغییر به وجود آمده ساختاری است. روند تبادل نامه‌های تعاملی رو به کاهش است، در حالیکه شرکت‌ها برای تقویت مارکتینگ خود، اعم از کاتالوگ، بروشور و...، را با پست برای مردم ارسال می‌کنند تا راه حلی احتمالی برای دوری از انباشته شدن حجم زیادی از اطلاعات دیجیتالی شود. هرچند، نوآوری در تمرکز فرایند ارسال نامه، مورد نیاز خواهد بود:
- تعهد به سرویس جهانی به منظور استفاده از انواع روش‌های کاهش زمان ارسال در صورت موجود نبودن حمایت‌های دولتی
- استفاده از اعلان دیجیتال (Digital Notification) برای نامه و مرسولات فیزیکی جهت جلوگیری از کاهش کیفیت ارائه خدمات
- پذیرش به‌کارگیری تکنیک‌های یادگیری ماشین (Machine Learning) برای افزایش برنامه‌ریزی تولید
- رشد در همسویی و تراز منابع انسانی با جریان کار، اما به صورتی که صنعت را به بخش دیگری از اقتصاد گیگ (Gig Economy) که در آن ریسک تجاری به نیروی کار منتقل می‌شود، تبدیل نکند.
- تمرکز بر نوع و تعداد بسته‌ها منجر به تغییر در شبکه‌ها و فناوری‌های مرتبسازی ( (Sortingشود.
- تمرکز بیشتر بر نوآوری تحویل شامل تمرکز بر یکپارچه سازی مسیر، افزایش استفاده از وسایل نقلیه، مسیریابی پویا، گسترش نقاط تحویل نثبیت‌شده، افزایش ادغام تجارت الکترونیکی و پست در یک جریان تحویل واحد.
- تداوم نوآوری در مدیریت اسناد/داده‌های بالادستی.
تجارت الکترونیکی
نرخ رشد 12 ماه گذشته بعید به نظر می رسد که پایدار بماند، اما تغییری ساختاری در جهت تجارت الکترونیکی صورت گرفته است. اگرچه ممکن است فشارهای محیطی علیه تجارت الکترونیک وجود داشته باشد، اما جهت مسیر آن به سمت رشد خواهد بود. نوآوری باید حول محور مدیریت اطلاعات، شناخت سلیقه دریافت‌کننده مرسوله، مسیریابی هوشمند و مسیریابی در پرواز متمرکز شود. بازارها رقابتی خواهند بود و نیاز است تا پست قیمت و کیفیت را در بخش بازار بسته‌های با حجم بالا تعریف کند.
نوآوری‌های احتمالی در این زمینه عبارتند از:
- افزایش فرایندهای رباتیک و اتوماسیون در پردازش مرسولات پستی
- ادامه یافتن نوآوری‌ها در برنامه‌های موبایل برای گیرندگان مرسولات و ادغام آن‌ها با سیستم‌های عملیاتی
- توسعه خدمات برای حمایت از نوآوری در حوزه‌های نوظهور تجارت الکترونیکی، به عنوان مثال، انبارداری تاریک (انباری تمام اتوماتیک که در تاریکی کار می‌کند، زیرا ماشین‌ها و ربات‌ها نیازی به نور ندارند.)، خدمات اشتراک جدید و تجارت الکترونیک از نوع "از محلی به محلی دیگر".
- بسیاری از پست‌ها حرکتی رو به جلو و به سمت سفارش گردانی (fulfillment) خواهند داشت.
- مقررات تجارت الکترونیکی اهمیت فزاینده‌‌ای پیدا خواهند کرد. تغییر از پست به بسته، باعث تشدید شدن مسائل مربوط به یارانه متقابل می‌شود.
خرده‌فروشی پستی
انشعاب در مدل‌های خرده فروشی پستی ادامه خواهند داشت. سه مدل کسب و کاری وجود دارد:
- لجستیک، جایی که خرده‌فروشی پستی به سادگی به آژانس‌هایی با حق امتیاز (Franchised agencies) مبتنی بر خدمات تبدیل می‌شود.
- ارائه ترکیب طیف وسیعی از خدمات به عنوان یک واسطه در شبکه دارای حق امتیاز (Franchised network)
- بانکداری که باعث حضور خرده‌فروشی شده و سایر خدمات در درجه دوم اهمیت قرار دارند.
از سوی دیگر، نوآوری‌ها بر مدیریت مشتری و ادغام انواع تجربه مشتری همچون تجربه اینترنتی و حضوری متمرکز خواهند شد. نوآوری‌های بالقوه عبارتند از:
- سیستم‌هایی برای شناسایی سلایق مشتری و انجام معاملات برای توسعه پیشنهادات مناسب
- برنامه‌های پستی تلفن‌های همراه که با خدمات پستی ارتباط حساب ایجاد کرده و نقطه‌ای برای دسترسی به سایر خدمات مرتبط با هویت دیجیتال و اعتبار سنجی به شمار می‌آیند.
- ادغام تجربه آنلاین و حضوری به منظور ایجاد یک سفر یکپارچه برای مشتری.
- ادغام چند منبع داده برای تغذیه ابزارهای هوش تجاری به منظور بهبود کارکرد.
در سال‌های آینده شاهد نوآوری‌های جدیدی در صنعت پست خواهیم بود
در پنج سال آینده، صنعت پست همچنان با تغییرات قابل توجهی در جریان درآمد روبه‌رو خواهد بود. این مساله مستلزم نوآوری در فرایندهای عملیاتی و پیشنهاد و ارائه محصول است. همچنین، نوآوری مدیریت مشتری باید بر بازسازی شبکه‌های عملیاتی به منظور مطابقت با مشخصات ترافیک جدید داده‌های اینترنتی و افزایش داده‌های محصول تمرکز داشته باشد. رقابت و ارتباط صنایع پستی در دو دهه آینده بر دستیابی به این تغییرات و همسویی و اجرای آن‌ها در چهارچوب اجتماعی و نظارتی آن‌ها متمرکز خواهد بود.
هلدینگ فاخر در دو عرصه پست و لجستیک و تجارت الکترونیکی دارای نیم‌قرن تجربه است. ماموریت ما در هلدینگ فاخر، شکل‌دهی و راهبری اکوسیستمی هوشمند و پایدار در صنعت پست و لجستیک و تجارت الکترونیکی با محوریت کسب و کارهای فروش آنلاین کالا است.
